قانون جدید مهریه چند سکه است؟ این پرسش سال‌هاست که در فضای حقوقی و میان مردم مطرح می‌شود. تغییرات مداومی که در سال‌های اخیر در نحوه وصول مهریه، سقف قابل پیگیری آن و بحث زندان برای مهریه ایجاد شده، باعث سردرگمی بسیاری از زوجین شده است. برخی معتقدند قانونی تصویب شده که مهریه فقط تا مهریه چند سکه است قابل پیگیری است و بیشتر از آن از حمایت کیفری قانون برخوردار نیست. عده‌ای دیگر نیز درباره این مسأله سؤال دارند که مهریه زن تا چند سکه قابل پرداخت است یا حتی زندان مهریه چند سال است؟ و به دنبال وکیل طلاق متخصص میگردند.
در این مقاله جامع و حرفه‌ای، تلاش می‌کنیم با استناد به جدیدترین قوانین و مقررات حقوقی ایران، موضوع مهریه و محدودیت‌های مربوط به آن را بررسی کنیم و به این پرسش پاسخ دهیم که «مهریه قانونی چند سکه است؟» یا به‌عبارت دیگر، قانون جدید مهریه چند سکه است در عمل. همچنین در انتهای مقاله، راهکاری برای دریافت مشاوره تخصصی در حوزه پرونده‌های مهریه از وکلای وکیلینو ارائه خواهد شد.
جایگاه مهریه در قانون ایران
مهریه از منظر حقوق ایران و فقه اسلامی، حقی مالی است که از لحظه وقوع عقد نکاح بر عهده شوهر قرار دارد. زن می‌تواند هر زمان بخواهد، مهریه را مطالبه کند. این حق حتی با مرگ شوهر یا طلاق نیز از بین نمی‌رود و زن می‌تواند از ترکه متوفی یا محل دارایی شوهر آن را وصول کند. اما سؤال مهم این است که با توجه به تغییرات اقتصادی و افزایش مبالغ مهریه در سال‌های اخیر، آیا قوانین جدید سقفی برای تعداد سکه‌های قابل پیگیری یا پرداخت تعیین کرده‌اند؟ یا اینکه مهریه زن تا چند سکه قابل پرداخت است؟
در پی بالا رفتن آمار زندانیان مرتبط با مهریه و دغدغه‌های قوه قضاییه، مقرراتی درباره چگونگی تقسیط مهریه و جلوگیری از زندانی شدن ناتوانان مالی وضع شده است؛ اما اصل حق زن در دریافت تمام مهریه‌اش بر اساس عقدنامه همچنان پابرجاست. پس قانون جدید مهریه چند سکه است صرفاً به معنای قرار دادن سقف بر اعمال مجازات کیفری خواهد بود، نه بر اصل پرداخت مهریه.
شایعات درباره محدودیت مهریه
در رسانه‌ها و فضای مجازی، بعضاً شایعاتی مطرح می‌شود که قانون جدیدی تصویب شده و مهریه چند سکه است، یعنی بالاتر از آن قابل مطالبه یا ضمانت اجرایی کیفری نیست. این شایعات به قانون اصلاحی در گذشته اشاره دارد که مطابق آن، برای زندان مهریه چند سال است یا چه محدودیتی درباره تعداد سکه‌ها وجود دارد. برای شفاف‌سازی باید گفت:
- اصل مهریه نامحدود
هیچ قانون مصوبی به طور مطلق مهریه را به تعداد معینی سکه محدود نکرده است. به‌عبارت دیگر، زن حق دارد هر مبلغی که در عقدنامه تعیین شده را مطالبه کند. - ضمانت اجرای کیفری
طبق برخی اصلاحات، اگر مهریه بیش از یک تعداد مشخص سکه باشد (معمولاً ۱۱۰ سکه مطرح شده است)، ضمانت اجرای زندان برای مازاد آن نیازمند اثبات توانایی مالی مرد است. یعنی اگر مرد بالای ۱۱۰ سکه را نتواند بپردازد و اعسار او پذیرفته نشود، همچنان در معرض زندان قرار میگیرد. اما در صورت عدم توانایی مالی حقیقی، زندان اعمال نمی‌شود. - تقسیط مهریه
دادگاه در صورت عدم توانایی مالی مرد و پذیرش اعسار، مهریه را قسط‌بندی می‌کند. تعیین پیش‌قسط و اقساط ماهیانه به تشخیص دادگاه و کارشناسان بستگی دارد.
قانون جدید مهریه چند سکه است؟
اما نکته اصلی: «قانون جدید مهریه چند سکه است؟» پاسخ این است که هیچ قانون قطعی و مشخصی نداریم که بگوید مهریه صرفاً تا تعداد معینی سکه معتبر است. بر اساس قانون، زن می‌تواند تمام سکه‌های مندرج در عقدنامه را مطالبه کند. اما اگر تعداد سکه مهریه بیش از ۱۱۰ باشد، زن برای اجرای کیفری مازاد آن باید توانایی مالی مرد را اثبات کند.
تفاوت در اعمال ضمانت اجرای کیفری
در عمل، اگر مهریه تا ۱۱۰ سکه باشد و مرد از پرداخت آن کوتاهی کند (در صورت اعسار مرد پذیرفته نشود)، امکان اعمال مجازات حبس وجود دارد. اما برای مازاد بر ۱۱۰ سکه، زن باید تمکن مالی مرد را ثابت کند تا مرد به مجازات حبس محکوم شود. بنابراین «سقف مهریه بعد از فوت شوهر» یا «مهریه زن تا چند سکه قابل پرداخت است» بیشتر به این معنا است که بالای ۱۱۰ سکه، ضمانت اجرایی کیفری وجود ندارد مگر با اثبات توانایی مالی مرد.
مهریه به عنوان بدهی مالی
قانون مدنی ایران مهریه را بدهی مالی شوهر می‌داند. اگر زن آن را مطالبه کند، شوهر موظف است بپردازد. اما اگر مرد توانایی پرداخت یک‌جای آن را نداشته باشد، می‌تواند تقاضای اعسار و تقسیط کند. پس سوال چند سکه مهریه تعلق میگیرد به این معنا که چه تعداد سکه قابل مطالبه است، پاسخ می‌گیریم که زن می‌تواند تمام سکه‌های مندرج در عقدنامه را مطالبه کند و هیچ قانون حداقل یا حداکثری تعیین نکرده است.
زندان مهریه چند سال است؟
زندان مهریه چند سال است؟ مجازات حبس برای عدم پرداخت مهریه قطعاً تا زمان تأدیه دین یا جلب رضایت زن ادامه می‌یابد. البته قانونگذار با تصویب مقررات جدید، تلاش کرده از حبس طولانی‌مدت مردان بی‌بضاعت جلوگیری کند. لذا اگر مرد واقعاً ناتوان باشد و اعسارش پذیرفته شود، امکان زندانی شدن او بسیار کم می‌شود.
با توجه به قانون حمایت خانواده و سایر مقررات، مدت حبس صرفاً جهت وادارکردن مرد به پرداخت دین (در صورت امکان مالی) است و مدت معینی برای آن تعریف نشده؛ اما اگر مرد بتواند عجز از پرداخت را اثبات کند (اعسار)، از زندان معاف می‌شود.
چطور مهریه بیش از ۱۱۰ سکه را وصول کنیم؟
در مواقعی که مهریه بالای ۱۱۰ سکه تعیین شده باشد، زن برای وصول کل آن می‌تواند از دو طریق اقدام کند:
- مطالبه حقوقی: زن دادخواست به دادگاه خانواده ارائه می‌دهد و کل مهریه را طلب می‌کند. دادگاه ضمن رسیدگی، حکم پرداخت صادر می‌کند. در صورت عدم پرداخت، زن می‌تواند اموال مرد را توقیف کند.
- اجراء کیفری: در صورتی که زن بخواهد از طریق جنبه کیفری (جلب و حبس مرد) استفاده کند، درباره ۱۱۰ سکه نیازی به اثبات توانایی مالی مرد نیست. اما برای مازاد بر این، زن باید نشان دهد که مرد توان پرداخت مازاد را دارد و علی‌رغم آن، از پرداختش سر باز می‌زند.
تاثیر توافق بر تعداد سکه مهریه
گاهی زوجین پس از ازدواج به این نتیجه می‌رسند که مهریه بالاست و مرد توانایی پرداخت ندارد. در چنین وضعی، می‌توانند با یک تفاهم برای مبلغ مهریه نسبت به کاهش یا تقسیط مهریه توافق کنند. توافق در این زمینه آزاد است؛ اما باید به شکل رسمی مکتوب شود تا در آینده از اختلاف جلوگیری نماید.
همچنین، اگر زن بخواهد امکان برخورد کیفری برای مازاد بر ۱۱۰ سکه را حفظ کند، باید از هرگونه توافق کاهنده‌ای اجتناب کند و در صورت مطالبه مازاد، توانایی مالی مرد را اثبات نماید.
پاسخ به چند پرسش رایج
- آیا مهریه قابل کاهش است؟
بله، زن می‌تواند با سند رسمی یا به شکل حقوقی، بخشی از مهریه را ببخشد یا توافق جدیدی با شوهر داشته باشد. - آیا مهریه سکه‌ای یا ریالی محدودیت دارد؟
خیر، قانون سقف خاصی برای تعداد سکه یا مبلغ ریالی تعیین نکرده است؛ اما ضمانت اجرای کیفری مازاد بر ۱۱۰ سکه محدودیت دارد. - آیا زن حق دارد حتی اگر بخش قابل توجهی از مهریه را دریافت کرده باشد، باقیمانده را مطالبه کند؟
بله، مگر توافقی بر ابراء یا بذل صورت گرفته باشد. - آیا مهریه عندالاستطاعه هم شامل بحث ۱۱۰ سکه می‌شود؟
در مهریه عندالاستطاعه، زن باید توانایی مالی مرد را برای پرداخت کل یا بخشی از مهریه ثابت کند. موضوع ۱۱۰ سکه نیز همچنان درخصوص ضمانت اجرای کیفری مطرح می‌شود.
نتیجه‌گیری
قانون جدید مهریه چند سکه است؟ واقعیت این است که هیچ قانونی محدودیت قاطع و کلی برای تعیین سقف مهریه به تعداد سکه خاصی (مثلاً ۱۱۰) قرار نداده است. زن می‌تواند هر تعداد سکه‌ای را که در عقدنامه آمده، مطالبه کند. تنها نکته مهم این است که برای اعمال ضمانت اجرای کیفری (حبس) تا میزان ۱۱۰ سکه نیازی به اثبات توانایی مالی مرد نیست، اما برای مازاد بر آن، باید توانایی مرد در پرداخت احراز شود. در غیر این صورت، تنها راه زن در مطالبه مازاد، اقدام حقوقی و توقیف اموال مرد خواهد بود، نه حبس وی.
مهریه زن تا چند سکه قابل پرداخت است؟ محدودیتی وجود ندارد؛ اما ممکن است مرد با درخواست اعسار، تقسیط مهریه را خواستار شود یا زن به علت طولانی‌شدن دریافت مطالبات و پیچیدگی‌های حقوقی رضایت دهد. همچنین زندان مهریه چند سال است بسته به شرایط مالی و اثبات مرد و همچنین رضایت زن، می‌تواند متغیر باشد و قانون مدت مشخصی به‌عنوان حبس تعیین نکرده است.
در نهایت، اگرچه مجموعه‌ای از شایعات درباره محدودیت تعداد سکه یا «قانون جدید مهریه چند سکه است» در فضای عمومی مطرح می‌شود، باید دانست که قانون به زن اجازه می‌دهد کل مهریه را طلب کند، بدون هیچ محدودیت مشخصی در تعداد سکه. اما برای بخش مازاد بر ۱۱۰ سکه، رویه حاکی از آن است که زن جهت برخورد کیفری ناچار به اثبات تمکن مرد می‌باشد.
