طلاق توافقی یکی از سریع‌ترین و ساده‌ترین روش‌های پایان دادن به زندگی مشترک در نظام حقوقی ایران است. در این شیوه، زوجین درباره تمامی حقوق مالی و غیرمالی مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و سایر موارد به توافق می‌رسند و به طور مشترک به دادگاه درخواست طلاق می‌دهند. مزیت این روش نسبت به طلاق‌های یک‌جانبه، کاهش تنش‌های عاطفی، صرفه‌جویی در وقت و هزینه دادرسی است. بااین‌حال، ممکن است همچنان ابهاماتی وجود داشته باشد، از جمله اینکه برای طلاق توافقی کجا باید رفت، میزان هزینه طلاق توافقی چقدر است و هزینه وکیل برای طلاق توافقی چه عواملی را دربرمی‌گیرد. در این مقاله، با زبانی ساده و روان، سعی کرده‌ایم که به این پرسش‌ها و نکات کلیدی مربوط به طلاق توافقی پاسخ دهیم.
برای طلاق توافقی کجا باید رفت؟
بسیاری از زوج‌ها که تصمیم به جدایی مسالمت‌آمیز گرفته‌اند، در اولین گام با این پرسش مواجه می‌شوند که برای طلاق توافقی کجا باید رفت و فرایند رسیدگی از کدام نهاد قضایی آغاز می‌شود. در پاسخ باید گفت مراحل قانونی طلاق توافقی به شرح زیر است:
- دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
اولین و مهم‌ترین اقدام برای شروع کار، مراجعه به یکی از دفاتر خدمات قضایی است. شما یا وکیل‌تان می‌توانید دادخواست طلاق توافقی را در این دفاتر ثبت کنید. در هنگام ثبت دادخواست، اطلاعات هویتی زوجین، سند ازدواج، توافق‌نامه مهریه و سایر توافقات (نفقه، حضانت و غیره) ارائه می‌شود. همچنین هزینه دادرسی و ثبت دادخواست نیز در این مرحله دریافت می‌گردد. - ارجاع به مرکز مشاوره خانواده
بر اساس قوانین جدید، قبل از تشکیل جلسه دادگاه، زوجین یا نماینده قانونی آن‌ها موظف‌اند به مرکز مشاوره خانواده مراجعه کنند. هدف از این مرحله، بررسی امکان سازش مجدد و اطمینان از قطعی بودن تصمیم زوجین برای طلاق است. اگر مشاوران تشخیص دهند که امکان آشتی وجود ندارد، گزارش عدم امکان سازش را صادر و به دادگاه خانواده ارسال می‌کنند. - دادگاه خانواده
مرحله بعدی حضور در دادگاه خانواده است. پس از ارجاع پرونده و طی مراحل اداری، قاضی با بررسی توافقات زوجین و گزارش مرکز مشاوره، تصمیم می‌گیرد که گواهی عدم امکان سازش را صادر کند یا خیر. اگر در این مرحله ابهامی در توافقات وجود نداشته باشد، معمولاً فرایند دادرسی کوتاه و مختصر خواهد بود. - دفترخانه رسمی طلاق
مرحله نهایی، ثبت طلاق در دفترخانه رسمی است. با در دست داشتن گواهی عدم امکان سازش و سایر مدارک هویتی، زوجین یا وکلای آن‌ها می‌توانند به دفترخانه رسمی طلاق مراجعه کرده و صیغه طلاق را جاری کنند. پس از ثبت در دفترخانه، طلاق توافقی به طور رسمی انجام می‌شود و ازدواج پایان می‌پذیرد.
بنابراین پاسخ این پرسش که «برای طلاق توافقی کجا باید رفت؟» به صورت خلاصه این است که ابتدا به دفاتر خدمات قضایی، سپس مرکز مشاوره خانواده، دادگاه خانواده و نهایتاً دفترخانه رسمی طلاق مراجعه کنید.
هزینه طلاق توافقی
هزینه طلاق توافقی از چند بخش تشکیل می‌شود. آشنایی با این هزینه‌ها می‌تواند به زوجین کمک کند تا پیش از اقدام برای ثبت دادخواست، پیش‌بینی‌های مالی لازم را داشته باشند:
- هزینه دادرسی و ثبت دادخواست
در ابتدا، زوجین برای ثبت دادخواست طلاق توافقی باید هزینه دادرسی و ثبت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی را بپردازند. این هزینه بر اساس تعرفه‌های تعیین‌شده توسط قوه قضاییه است و معمولاً رقمی متعادل محسوب می‌شود؛ اما ممکن است با توجه به نرخ‌های سالانه و شهر محل اقامت، کمی تغییر کند. - هزینه جلسات مشاوره اجباری
طبق قانون، زوجین برای دریافت گواهی عدم امکان سازش باید در جلسات مشاوره شرکت کنند. این جلسات با هزینه مختصری همراه است که گاه در واحدهای مشاوره دادگاه دریافت می‌شود یا ممکن است در مراکز مشاوره خصوصی رسمی باشد. مبلغ این هزینه بسته به تعداد جلسات و تعرفه مشاوران متفاوت است. - هزینه ثبت در دفترخانه طلاق
پس از صدور گواهی عدم امکان سازش توسط دادگاه، هزینه‌ای نیز برای ثبت رسمی طلاق در دفترخانه در نظر گرفته می‌شود. مبلغ این هزینه بر اساس تعرفه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تعیین می‌شود. معمولاً این هزینه در مقایسه با هزینه دادرسی پایین‌تر است؛ اما به‌هرحال باید در بودجه‌بندی در نظر گرفته شود. - سایر هزینه‌های احتمالی
در صورتی که مواردی مانند تقسیم اموال، استعلام دارایی یا بررسی حقوق مالی بیشتر مطرح باشد، احتمال دارد هزینه‌هایی برای کارشناسی یا استعلام‌های ثبتی اضافه شود. البته در طلاق توافقی، چون معمولاً اختلاف زیادی بین طرفین نیست، این قبیل هزینه‌ها به حداقل می‌رسد.
هزینه وکیل برای طلاق توافقی
یکی از موضوعات مهم در تصمیم‌گیری برای طلاق توافقی، انتخاب یا عدم انتخاب وکیل است. هزینه وکیل برای طلاق توافقی به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- سابقه و تجربه وکیل
حق‌الوکاله وکلایی که تجربه بیشتری در پرونده‌های خانوادگی دارند و شهرت خوبی در این زمینه کسب کرده‌اند، ممکن است بالاتر از وکلای تازه‌کار باشد. در مقابل، وکلای جوان‌تر ممکن است حق‌الوکاله کمتری دریافت کنند، اما همچنان می‌توانند با داشتن اطلاعات به‌روز و کوشش بیشتر، پرونده را با موفقیت پیش ببرند. - میزان مشارکت وکیل در پرونده
گاهی زوجین ترجیح می‌دهند که یک وکیل مشترک داشته باشند تا هزینه‌هایشان به شکل مشترک پرداخت شود. در این صورت، ممکن است حق‌الوکاله کمتر باشد، زیرا وکیل تنها یک پرونده را دنبال می‌کند و همزمان نماینده هر دو طرف محسوب می‌شود. بااین‌حال، دقت کنید که اگر وکیل مشترک به هر دلیلی از قوانین تخطی کند یا باعث تضییع حق یکی از طرفین شود، امکان بروز اختلاف وجود دارد. - پیگیری امور اداری و حضور در دادگاه
اگر وکیل به جای موکلین در جلسات مشاوره و دادگاه حاضر شود و تمامی مراحل ثبت و پیگیری پرونده را به عهده بگیرد، میزان هزینه‌ها افزایش می‌یابد. اما این کار برای افرادی که وقت یا شرایط مناسبی برای پیگیری حضوری ندارند، بسیار مفید است؛ چراکه امور اداری را به یک متخصص می‌سپارند و مطمئن هستند که پرونده بدون اشتباه پیش می‌رود. - توافق‌نامه خصوصی بین وکیل و موکل
در نهایت، مبلغ دقیق حق‌الوکاله در یک توافق خصوصی بین وکیل و موکل تعیین می‌شود. توصیه می‌شود پیش از امضای قرارداد، به طور شفاف در مورد تمامی جزئیات پرونده، انتظارات، مراحل رسیدگی و هزینه‌های نهایی گفتگو کنید تا در آینده دچار سوءتفاهم نشوید.
جمع‌بندی
در پاسخ به این پرسش اساسی که برای طلاق توافقی کجا باید رفت، باید گفت روال کار این است که ابتدا دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات قضایی ثبت شود، سپس جلسات مشاوره اجباری انجام پذیرد و پرونده به دادگاه خانواده ارسال گردد. در نهایت، با صدور گواهی عدم امکان سازش و مراجعه به دفترخانه، صیغه طلاق جاری می‌شود. درباره هزینه طلاق توافقی نیز می‌توان به سه بخش اصلی شامل هزینه دادرسی، هزینه مشاوره اجباری و هزینه ثبت دفترخانه اشاره کرد که ممکن است به تناسب پرونده و شهر محل اقامت اندکی متفاوت باشد.
همچنین هزینه وکیل برای طلاق توافقی بستگی زیادی به شهرت و تجربه وکیل، شیوه مدیریت پرونده و توافق خصوصی بین طرفین دارد. هرچند حضور وکیل در طلاق توافقی اجباری نیست، اما همکاری با یک وکیل کارآزموده می‌تواند روند اداری و حقوقی را تسهیل کند و از بروز اشتباه یا اتلاف وقت جلوگیری نماید.
در نهایت، آنچه اهمیت دارد، تصمیم آگاهانه و تفاهم زن و شوهر پیش از اقدام رسمی برای طلاق است. هرچه توافق‌های مالی و غیرمالی در ابتدا دقیق‌تر و مکتوب‌تر باشند، فرایند دادرسی کوتاه‌تر شده و دردسرهای بعدی کمتر خواهد بود. اگر قصد دارید مسیر طلاق را با حداقل تنش و در کوتاه‌ترین زمان طی کنید، با شناخت دقیق مراحل قانونی، آگاهی از هزینه‌ها و در صورت لزوم، انتخاب یک وکیل مجرب، می‌توانید روند طلاق توافقی را به شکل موفقیت‌آمیزی پشت سر بگذارید.
