راهنمای جامع انتخاب وکیل کیفری در نظام حقوقی ایران
فهرست عناوین
در این مطلب وکیلینو سعی داریم مفهوم وکیل کیفری و حوزه وظایف او را بهتفصیل بررسی کنیم. همچنین در خلال این بحث، موضوعاتی همچون بهترین وکیل کیفری، هزینه وکیل کیفری، وکیل اعاده دادرسی کیفری، وکیل انلاین، وکیل جنایی، وکیل جزایی و حتی وکیل تعزیرات را تحلیل خواهیم کرد. اگر درگیر پروندهای هستید که در دادگاه کیفری رسیدگی میشود یا میخواهید درباره حقوق جزایی در ایران بیشتر بدانید، تا انتهای این مطلب جامع با ما همراه باشید.
مشاوره حقوقی تلفنی و آنلاین با کارشناسان حقوقی وکیلینو
تعریف و اهمیت وکیل کیفری
وکیل کیفری کیست؟
یک وکیل کیفری شخصی است که پس از طی کردن دورههای تحصیلی در رشته حقوق و گذراندن آزمون وکالت، بهصورت تخصصی روی پروندههای کیفری فعالیت میکند. این وکیل با مواد قانونی در حوزه جزا، آیین دادرسی کیفری، مجازات اسلامی و حقوق متهمان و شاکیان آشناست. علاوه بر آن، وکیل کیفری به فنون دفاع شفاهی و کتبی در دادگاههای کیفری تسلط دارد و میداند چگونه ادله، اسناد و شواهد را به نفع موکل خود ارائه کند.
نقش وکیل کیفری در پروندههای مختلف کیفری مانند سرقت، ضربوجرح، جرایم رایانهای، مواد مخدر یا حتی جرایم ضد امنیت ملی اهمیت بالایی دارد. در بسیاری از موارد، عدم آگاهی متهم از حقوق قانونی خود یا ناتوانی در دفاع مؤثر، ممکن است به صدور احکام سنگین منجر شود. در مقابل، یک وکیل کیفری مجرب و آگاه میتواند با استناد به ادله متقن و مواد قانونی مناسب، گره پرونده را به نفع موکل باز کند.
ضرورت داشتن وکیل در پروندههای کیفری
پروندههای کیفری بهدلیل ماهیت حساس خود، میتوانند عواقب جبرانناپذیری داشته باشند. از محرومیتهای اجتماعی و خسارات مالی گرفته تا خطر حبسهای طولانیمدت، همه نشان از حساسیت دعاوی کیفری دارد. در این میان، یک وکیل کیفری کارآزموده قادر است:
- از حقوق موکل خود در تمامی مراحل تحقیق و محاکمه دفاع کند.
- در صورت ضعف شواهد و دلایل، برای منع تعقیب یا صدور قرار منع خروج از زندان اقدام کند.
- در صورت صدور حکم محکومیت، راهکارهای حقوقی برای تقلیل مجازات یا حتی تبرئه ارائه دهد.
- با ارائه لوایح قوی و استدلالهای حقوقی متناسب، قاضی را نسبت به بیگناهی یا حداقل کاهش مسئولیت موکل متقاعد نماید.
در نتیجه، همانطور که یک فرد عادی در مواجهه با بیمه یا حسابرسی مالی به سراغ متخصص میرود، در مواجهه با کیفرخواست و اتهامات کیفری نیز میبایست به یک وکیل کیفری حاذق مراجعه کند.
انواع دعاوی کیفری و نقش وکیل کیفری
جرایم علیه اشخاص
این دسته از جرایم شامل قتل، ضربوجرح، توهین، تهدید و امثال آن میشود. نقش وکیل کیفری در چنین جرایمی حیاتی است؛ زیرا ممکن است کیفرخواست صادره خواهان مجازاتهای شدیدی مانند قصاص یا حبس طولانی باشد. در جرایم جنایی و قتل، حضور یک وکیل جنایی (که در واقع همان وکیل کیفری با تمرکز بر جرایم شدیدتر است) از ابتدا تا انتهای دادرسی میتواند نتیجه را دگرگون کند.
جرایم علیه اموال
سرقت، کلاهبرداری، خیانت درامانت و پولشویی از مصادیق بارز جرایم علیه اموال محسوب میشوند. در این جرایم، وکیل کیفری نهتنها باید با قوانین جزایی مرتبط آشنا باشد، بلکه در زمینه حقوق مدنی و تجاری نیز تسلط کافی داشته باشد تا بتواند ابعاد حقوقی و مالی پرونده را مدیریت کند. گاهی برای موکل، تنها تبرئه کافی نیست و باید خسارات مالی نیز مطالبه شود که این امر نیازمند تخصص در دعاوی کیفری و مدنی بهصورت همزمان است.
جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی
از جمله این جرایم میتوان به محاربه، افساد فیالارض، جاسوسی، جرایم رایانهای مرتبط با امنیت ملی و آشوبهای داخلی اشاره کرد. وکیل کیفری در چنین پروندههایی با اتهامات پیچیدهتری روبهروست و گاه حساسیت اجتماعی و سیاسی پرونده نیز بالاست. بنابراین، داشتن یک وکیل کیفری خوب که با قوانین مربوط به امنیت ملی و آیین دادرسی ویژه این حوزه آشنا باشد، ضروری است.
جرایم تعزیری و جرایم حدی
بر اساس قوانین جزایی ایران، برخی از جرایم مستقیماً دارای مجازات حدی هستند، مانند سرقت حدی یا زنا و قذف. اما بخش دیگری تحت عنوان جرایم تعزیری شناخته میشوند که میزان مجازات آنها اغلب در اختیار قاضی است. یک وکیل تعزیرات باید با انواع تعزیرات شرعی، درجهبندی مجازاتها و اختیارات قاضی آشنا باشد. داشتن آگاهی عمیق از قانون مجازات اسلامی و رویه دادگاههای ویژه تعزیرات، برای کاهش حکم و دفاع از موکل، اهمیت بسیاری دارد.
ویژگیها و مهارتهای بهترین وکیل کیفری
دانش تخصصی و بهروز
یک وکیل کیفری موفق باید بهصورت مداوم در جریان تغییرات قانونی و بخشنامههای جدید قرار بگیرد. قوانین مرتبط با جرایم مالی، سایبری و حتی مقررات حاکم بر دادگاه انقلاب در ایران، بهسرعت در حال تغییر و تحول است. بنابراین، بهروز نگهداشتن دانش حقوقی، نخستین پیشنیاز تبدیلشدن به بهترین وکیل کیفری بهشمار میرود.
مهارت دفاع شفاهی
در دادگاه کیفری، بیان شفاهی و مذاکره حقوقی نقش بسزایی در جلب نظر قاضی دارد. گاه یک وکیل کیفری باید بتواند در فرصت کوتاهی شواهد، دلایل و مستندات را بهشکلی منسجم ارائه کند. تسلط بر فن بیان و قدرت متقاعدسازی، امتیازی مهم است که موکل را در کسب حکم مطلوب یاری میدهد.
آشنایی با رویههای دادرسی
در آیین دادرسی کیفری ایران، مراحل تحقیق مقدماتی، قرارهای تأمین کیفری، جلسه رسیدگی و صدور حکم هرکدام شرایط و ضوابط خاصی دارند. یک وکیل کیفری خوب با آگاهی از این رویهها، میتواند از حقوق موکل خود در مواجهه با مقامهای انتظامی، دادسرا و قاضی تحقیق دفاع کند. همچنین انتخاب بهترین زمان برای ارائه اسناد و شهود یا اعتراض به گزارش کارشناسی، بخشی از مهارتهای یک وکیل کاربلد است.
اخلاق حرفهای و رازداری
دعاوی کیفری اغلب با آبرو و حیثیت افراد در ارتباط است. یک وکیل برای پرونده کیفری باید تمام تلاش خود را برای حفظ محرمانگی اطلاعات و دفاع منصفانه بهکار گیرد. داشتن وجدان کاری، تعهد اخلاقی و امین بودن در برابر موکل، از اصلیترین ویژگیهای یک وکیل کیفری خوب محسوب میشود.
هزینه وکیل کیفری و عوامل مؤثر بر آن
معیارهای تعیین هزینه وکیل کیفری
مبلغ حقالوکاله در پروندههای کیفری ممکن است بسته به عوامل زیر متفاوت باشد:
- نوع و شدت جرم: جرایمی مانند قتل یا جرایم امنیتی، پیچیدگی بیشتری دارند و معمولاً هزینه وکیل کیفری در این پروندهها بالاتر است.
- طول مدت دادرسی: اگر پرونده طولانی شود یا نیاز به ارجاع به هیئتهای کارشناسی متعدد باشد، احتمالاً هزینهها افزایش خواهد یافت.
- تجربه و شهرت وکیل: بهترین وکیل کیفری یا وکلایی که پروندههای بزرگی را پشت سر گذاشتهاند، معمولاً حقالوکاله بیشتری طلب میکنند.
- موقعیت جغرافیایی: هزینههای وکالت در شهرهای بزرگ مثل تهران یا مشهد اغلب از شهرهای کوچک بیشتر است.
ضرورت شفافیت مالی در قرارداد وکالت
هنگامی که قصد دارید با یک وکیل کیفری قرارداد امضا کنید، بهتر است تمام مفاد مالی بهصورت شفاف در قرارداد ذکر شود. برخی از وکلا بخشی از حقالوکاله را بهصورت مرحلهای و برخی دیگر بهصورت درصدی از مصالحه یا خسارت دریافت میکنند. شفافیت مالی مانع از بروز اختلاف و سوءِتفاهم در آینده میشود و به موکل کمک میکند تا هزینهها را بهتر مدیریت کند.
سرمایهگذاری برای آینده
برخی افراد بهدلیل نگرانی از هزینه وکیل کیفری، تلاش میکنند پرونده خود را بدون حضور وکیل پیش ببرند. اما واقعیت این است که نبود یک وکیل متخصص ممکن است پیامدهای بسیار پرهزینهتری را بهدنبال داشته باشد؛ از حبسهای طولانی تا جریمههای مالی سنگین. بنابراین، پرداخت حقالوکاله در بسیاری از موارد نوعی سرمایهگذاری برای حفظ آزادی، آبرو و سرمایههای آینده است.
وکیل اعاده دادرسی کیفری و اهمیت آن
مفهوم اعاده دادرسی کیفری
اعاده دادرسی یکی از راههای فوقالعاده اعتراض به حکم قطعی محسوب میشود. اگر پس از قطعیت حکم، مدارک جدیدی پیدا شود یا مشخص گردد که قاضی در صدور حکم اشتباه کرده، میتوان از طریق اعاده دادرسی مجدداً پرونده را باز کرد. در این مرحله، نقش وکیل اعاده دادرسی کیفری بسیار برجسته است.
شرایط اعاده دادرسی
برای اعاده دادرسی کیفری در ایران، قوانین و شرایط ویژهای تعریف شده است؛ از جمله:
- پیدایش دلایل یا مدارک جدیدی که در صدور حکم قبلی بیتأثیر نبوده باشد.
- ثابت شود حکم قضایی بر مبنای شهادت دروغ یا اسناد جعلی صادر شده است.
- وجود تناقض در آرای صادره از چند مرجع قضایی در خصوص موضوع یکسان.
یک وکیل کیفری که در امور اعاده دادرسی تخصص دارد، باید بتواند تحقق هر یک از شرایط فوق را بهخوبی اثبات کند و از دیوان عالی کشور یا سایر مراجع ذیصلاح بخواهد تا پرونده را مجدداً مورد بررسی قرار دهند.
اهمیت وکیل اعاده دادرسی کیفری
اعاده دادرسی فرآیندی پیچیده است و نیازمند ارائه لوایح دقیق و مستندات قوی میباشد. اگر این مرحله با بیدقتی سپری شود، فرصت بازگشایی پرونده از دست خواهد رفت. در اینجا، داشتن یک وکیل اعاده دادرسی کیفری آگاه و کاردان، میتواند شرایط را دگرگون سازد. وکیل میتواند با مطالعه دقیق پرونده و شناسایی نقطهضعفهای احتمالی در حکم قبلی، راهکارهای حقوقی لازم را ارائه دهد.
وکیل آنلاین کیفری و نقش فناوری در دادرسی
ضرورت وکیل انلاین کیفری در عصر دیجیتال
جامعه امروز بیش از پیش به سمت خدمات الکترونیک و آنلاین سوق پیدا کرده است. عرصه حقوق نیز از این تحول بینصیب نمانده و وکیل انلاین کیفری برای بسیاری از افراد، انتخابی ایده ال محسوب میشود. کسانی که در مناطق دورافتاده حضور دارند، یا زمان محدودی دارند و نمیتوانند مدام در دفتر وکیل حضور یابند، میتوانند از خدمات آنلاین استفاده کنند.
مزایای وکیل کیفری آنلاین
- صرفهجویی در زمان: نیاز به رفتوآمد مکرر نیست و موکل میتواند از طریق تماس صوتی یا تصویری، اطلاعات لازم را به وکیل بدهد.
- ارتباط مستمر و فوری: از طریق اپلیکیشنهای پیامرسان یا ایمیل، میتوان در هر لحظه از شبانهروز سؤالهای حقوقی خود را با وکیل مطرح کرد.
- دسترسی به وکیل متخصص: گاهی بهترین وکیل کیفری در شهری دیگر فعالیت میکند. وکیل آنلاین این امکان را فراهم میآورد تا فارغ از موقعیت جغرافیایی، از خدمات آن وکیل بهرهمند شوید.
محدودیتهای وکیل آنلاین کیفری
با وجود مزایای متعدد، باید در نظر داشت که برخی از مراحل دادرسی (مانند امضای اوراق رسمی یا حضور در جلسات دادگاه) هنوز نیازمند حضور فیزیکی است. بنابراین، وکیل انلاین کیفری نمیتواند تمام امور را صرفاً از راه دور انجام دهد و در نهایت ممکن است موکل یا وکیل مجبور به شرکت حضوری در برخی مراحل شود.
وکیل دعاوی کیفری در پروندههای خاص
وکیل پرونده کیفری مواد مخدر
جرایم مرتبط با مواد مخدر در ایران از حساسترین و سختگیرانهترین بخشهای قانون کیفری است. مجازاتهای سنگینی مانند اعدام یا حبس ابد برای برخی از این جرایم در نظر گرفته شده است. در چنین شرایطی، داشتن یک وکیل پرونده کیفری متخصص در حوزه مواد مخدر، میتواند گاه جان فرد را از مجازاتهای سنگین نجات دهد. وکیل باید با قوانین ویژه ستاد مبارزه با مواد مخدر و مصوبات مربوط به جرمانگاری و میزان مجازات آشنا باشد.
وکیل جنایی
جرایم جنایی غالباً با سلب حیات، تجاوز به حریم جسمانی و روحی افراد سروکار دارد. قتل عمد، قتل شبهعمد و دیگر جرایم خشن از این قبیلاند. یک وکیل جنایی باید علاوه بر آشنایی با قوانین کیفری، توانایی تجزیهوتحلیل شواهد جنایی، نظریه پزشکی قانونی و حتی گزارشهای صحنه جرم را داشته باشد. گرفتن نظر کارشناسی یا استفاده از متخصصان علوم جنایی نیز از ابزارهای دفاعی وکیل در چنین پروندههایی است.
وکیل جزایی برای جرایم مالی و بانکی
برخی از جرایم کیفری مستقیم به حوزه بانکداری، اسناد تجاری و معاملات مالی مربوط میشود؛ مانند چکهای برگشتی، پولشویی یا کلاهبرداریهای بانکی. یک وکیل امور بانکی که در این موضوعات تجربه دارد، باید با قوانین تجارت، مقررات پولی و بانکی و آیین دادرسی کیفری در حوزه جرایم مالی آشنا باشد. گاه موضوعاتی مثل کارشناسی حسابرسی یا ردیابی تراکنشهای بانکی نیز مطرح میشود که نیازمند دانش ترکیبی حقوقی و مالی است.
مشاوره حقوقی تلفنی و آنلاین با کارشناسان حقوقی وکیلینو
وکیل کیفری خوب و راههای شناسایی آن
بررسی سوابق کاری
برای انتخاب یک وکیل کیفری خوب، ابتدا سوابق کاری و تجربههای او را بررسی کنید. تعداد پروندههای موفق، میزان تخصص در موضوعات کیفری مشخص و سابقه حضور در دادگاههای کیفری درجه یک میتواند نشانهای از مهارت وکیل باشد.
مهارت در تهیه لوایح حقوقی
بسیاری از دفاعیات در پروندههای کیفری، روی کاغذ و با تنظیم لوایح مکتوب انجام میشود. یک وکیل کیفری کاربلد باید توانایی نوشتن لوایح متنی منسجم و قانعکننده را داشته باشد تا در کنار دفاع شفاهی، تمامی استدلالهای حقوقی را بهصورت کتبی هم به دادگاه ارائه دهد.
قدرت مذاکره و متقاعدسازی
در برخی جرایم کیفری، امکان صلح یا جلب رضایت شاکی میتواند از مجازاتهای سنگین جلوگیری کند. وکیل باید بتواند با شاکی وارد مذاکره شده و شرایط منصفانهای برای سازش ایجاد کند. فن بیان و قدرت اقناع از عوامل کلیدی در این مرحله است.
بازخورد از موکلان پیشین
نظر موکلان قبلی میتواند معیار مهمی در انتخاب وکیل کیفری باشد. وکیلی که در پروندههای متعدد موفق بوده و اعتماد موکلان را جلب کرده، گزینه مناسبی است. تجربیات دیگران نشاندهنده تعهد، تخصص و اخلاق حرفهای وکیل است.
فرآیند رسیدگی کیفری از دیدگاه وکیل کیفری
تحقیقات مقدماتی
پرونده کیفری عموماً با شکایت شاکی یا گزارش ضابطین (نیروی انتظامی، پلیس آگاهی و غیره) شروع میشود. در این مرحله، قاضی تحقیق یا دادسرا وظیفه جمعآوری شواهد، بازجویی از متهم و شهود را برعهده دارد. حضور یک وکیل کیفری از همین ابتدا امکانپذیر است و توصیه میشود، زیرا در مرحله تحقیقات مقدماتی، بسیاری از اسناد و ادله شکل میگیرد و اگر وکیل غایب باشد، ممکن است حقوق متهم نادیده گرفته شود.
صدور قرارهای تأمین کیفری
قاضی تحقیق یا دادسرا میتواند برای تضمین حضور متهم در دادگاه و جلوگیری از فرار یا تبانی، قرار بازداشت موقت، وثیقه یا کفالت صادر کند. در این مرحله، یک وکیل کیفری خوب میتواند برای تعدیل قرار یا تبدیل آن به قرار سبکتر تلاش کند تا موکل مجبور به گذراندن مدت طولانی در بازداشت نباشد.
جلسه رسیدگی در دادگاه کیفری
در جلسه دادرسی، دادستان یا شاکی خصوصی ادعاهای خود را مطرح میکنند و سپس متهم یا وکیل دعاوی کیفری حق دفاع دارند. ارائه ادله، شهود، گزارش کارشناسان، فیلم و مدارک تصویری همگی میتواند در این مرحله استفاده شود. نقش وکیل در انسجامبخشی به دفاع و جلوگیری از تشتت مطالب بسیار مهم است.
صدور حکم و مراحل اعتراضی
پس از شنیدن دفاعیات، قاضی حکم صادر میکند. اگر حکم صادره منطبق با دلخواه موکل نباشد یا خطاهایی در صدور رأی رخ داده باشد، میتوان ظرف مهلت تعیینشده قانونی، تجدیدنظرخواهی یا فرجامخواهی کرد. در نهایت، مراحل فوقالعاده اعتراض مانند اعاده دادرسی نیز وجود دارد که قبلاً بدان پرداختیم.
نکاتی برای پیشگیری از وقوع پروندههای کیفری
اطلاع از قوانین
آگاهی نسبی از مقررات کیفری رایج، نظیر تعریف سرقت، جعل یا جرایم رایانهای، میتواند از ارتکاب ناخواسته جرم جلوگیری کند.
تنظیم قراردادهای حقوقی محکم
تنظیم قراردادهای حقوقی محکم
توجه به شبهجرمها
گاه افراد با تصور اینکه «جرم نیست»، کارهایی انجام میدهند که مصداق جرم قابل تعقیب کیفری است؛ مانند افشای اطلاعات شخصی دیگران یا نشر اکاذیب.
حل مسالمتآمیز اختلافات
پیش از طرح شکایت کیفری، امکان سازش و مذاکره را بسنجید. وکیل کیفری در مواردی میتواند نقش میانجی و مشاور داشته باشد و از صدور کیفرخواست بیمورد جلوگیری کند.
نتیجهگیری درمورد انتخاب وکیل کیفری
با توجه به حساسیت و پیامدهای جدی پروندههای کیفری، داشتن یک وکیل کیفری متخصص و مجرب تقریباً در همه مراحل دادرسی ضروری به نظر میرسد. از زمان تشکیل پرونده در دادسرا گرفته تا صدور حکم نهایی و حتی اجرای احکام، وکیل میتواند با ارائه مشاوره تخصصی و دفاع محکم، نقش تعیینکنندهای در سرنوشت متهم یا حتی شاکی ایفا کند. هزینههای مربوط به استخدام یک وکیل، در برابر هزینههای احتمالی یک محکومیت سنگین یا خسارات حیثیتی، بسیار ناچیز است. بنابراین، اگر درگیر هر نوع پرونده کیفری هستید یا احتمال میدهید در آینده در معرض اتهامات کیفری قرار بگیرید، حتماً به این موضوع توجه کنید.
چه به دنبال وکیل انلاین کیفری باشید، چه بخواهید یک وکیل اعاده دادرسی کیفری استخدام کنید، مهم این است که وکیل انتخابی شما اشراف کامل بر قوانین جزایی، آیین دادرسی کیفری و رویههای مرسوم محاکم داشته باشد. این دانش و تجربه، زمانی بیشترین سود را دارد که با مهارت دفاع شفاهی و اخلاق حرفهای ترکیب شود و در نهایت به صدور حکمی عادلانه و منطبق با واقعیت بینجامد.
اگر در جستجوی یک وکیل کیفری با تجربه و معتبر هستید، یا نیاز به وکیل جنایی برای جرایم سنگین و پروندههای حساس دارید، همین حالا فرم تماس با وکیلینو را پر کنید. تیم حقوقی وکیلینو، متشکل از بهترین وکیل کیفری و متخصصان امور جزایی، آماده است تا در تمامی مراحل دادرسی و رسیدگی قضایی همراه شما باشد. اگر سؤالی دارید یا میخواهید درباره وکیل اعاده دادرسی کیفری یا هزینه وکیل کیفری اطلاعات بیشتری کسب کنید، با وکیلینو تماس بگیرید تا کارشناسان وکیلینو در کنار شما باشند.
سوالات متداول از وکیل کیفری
وکیل کیفری چه وظایفی دارد و چرا حضور او در پروندههای کیفری ضروری است؟
وکیل کیفری از حقوق موکل خود در برابر اتهامات کیفری دفاع میکند، لوایح حقوقی تنظیم کرده و با استفاده از ادله و استدلالهای حقوقی تلاش میکند تا موکل را تبرئه کرده یا مجازات او را کاهش دهد.
هزینه وکیل کیفری چقدر است و چه عواملی بر آن تأثیر دارد؟
هزینه وکیل کیفری بسته به نوع و شدت جرم، مدت زمان دادرسی، تجربه و شهرت وکیل، و موقعیت جغرافیایی متغیر است. برخی پروندهها به دلیل پیچیدگی و حساسیت بیشتر، نیاز به پرداخت هزینههای بالاتری دارند.
وکیل اعاده دادرسی کیفری چه نقشی دارد و در چه شرایطی میتوان درخواست اعاده دادرسی داد؟
وکیل اعاده دادرسی کیفری در صورتی که مدارک جدیدی کشف شود یا حکم قبلی دارای اشتباه باشد، میتواند درخواست بازنگری پرونده را به دیوان عالی کشور ارائه دهد. این فرایند به استدلالهای قوی و مستندات حقوقی نیاز دارد.
آیا امکان مشاوره با وکیل کیفری به صورت آنلاین وجود دارد؟
بله، بسیاری از وکلای کیفری خدمات مشاوره آنلاین ارائه میدهند که میتواند برای افراد در مناطق دورافتاده یا کسانی که امکان مراجعه حضوری ندارند، مفید باشد. با این حال، در برخی مراحل دادرسی، حضور فیزیکی وکیل الزامی است.
چگونه میتوان یک وکیل کیفری خوب و باتجربه را انتخاب کرد؟
برای انتخاب یک وکیل کیفری مناسب باید سوابق کاری، میزان موفقیت در پروندههای مشابه، مهارت در دفاع شفاهی، تسلط بر قوانین کیفری و توانایی مذاکره او را بررسی کرد. نظرات موکلان قبلی و میزان پاسخگویی وکیل نیز معیارهای مهمی در انتخاب هستند.